Er is aardig wat werk verzet in de maanden voor de 28e oktober 2006 - de dag van het Tweede Frettensymposium -, maar het resultaat mocht er zijn. Hanneke Moorman, Stephenie Baas, Nanja Kroon en Birgit van der Laan hebben zichzelf overtroffen. De locatie, de sprekers en alles er omheen: het was super! 's Morgens zag het er even uit alsof het niet goed zou komen. Wegomleggingen en afgesloten bruggen zorgen voor veel laatkomers. Ook binnen de organisatie. De zenuwen gierden door de vele kelen. Gelukkig was er veel hulp. Allemaal vrijwilligers die Stichting De Fret en het Frettensymposium een warm hart toedragen.

Na een prachtige openingsdans van een fret, openden Stephenie en Birgit het symposium gezamenlijk met een inleiding overhet werk van Stichting De Fret. Hierbij werd in vogelvlucht verteld waar de stichting zich de afgelopen jaren sinds de oprichting (in 1989) mee bezig had gehouden. En waar de stichting zich nu mee bezig houdt, zoals de Fretten Opvang Certificering. Ook werd aangekondigd dat in 2007 de zesde druk van het Frettenboek zal verschijnen.  Het belang van de donateurs werd nog eens benadrukt. Zonder donaties zou de stichting niet hebben kunnen doen wat ze nu doet. Ook maken de donaties de wetenschappelijke onderzoeken, zoals het ADV-onderzoek en het bijnier-tumorenonderzoek, mede mogelijk. Al onze donateurs: Nogmaals bedankt voor uw steun!

Na de inleiding werd Bob Church door talkhost Sylvester Fuijk aangekondigd. Bob is een Amerikaanse Zoo-Archeoloog (‘ik hou me bezig met onderzoeken van botten’). Uit deze onderzoeken komt veel interessants en Bob kan daar heel smakelijk over vertellen. Hij legt uit wat er na de domesticatie in uw fret zit wat van de bunzing komt. En hoe en waarom veranderde de bunzing in een fret. Het is een enorm enthousiaste man en hij heeft er zoveel plezier in zijn kennis te delen met anderen, dat het een genot is om naar te luisteren. Hij was overigens erg onder de indruk van het grote aantal bezoekers van het symposium en daar mogen we best wel trots op zijn met zijn allen.

Nico Schoemaker was de tweede spreker. Hij vertelde over de resultaten van zijn onderzoek naar alternatieven voor castratie bij fretten. Een belangrijk gegeven dat bij dit onderzoek naar voren komt, is dat castratie hoogstwaarschijnlijk een belangrijke rol speelt bij het ontstaan van bijniertumoren bij fretten. Er moet nog veel onderzoek gedaan worden om deze theorie te bewijzen, maar de zoektocht naar mogelijke alternatieven is in volle gang. Voor de vrouwelijke fretten werden proeven gedaan met de zogenaamde prikpil. De eigenaren van de proefdieren hadden na verloop van tijd toch wel klachten. Sommige fretjes moesten wel drie keer per jaar een prikpil en andere fretten vertoonden agressiever gedrag. Uiteindelijk werd in veel gevallen toch besloten de eierstokken chirurgisch te laten verwijderen. Het onderzoek is mede naar aanleiding van deze klachten stopgezet.

In 2005 is een onderzoek begonnen naar het plaatsen van implantaten met een hormoon om de hormoonconcentratie te onderdrukken. Nico is heel enthousiast over het resultaat van deze implantaten. Er zijn van de eigenaren van de mannelijke testfretten nog geen klachten binnengekomen. De implantaten zijn ook getest op vrouwtjesfretten en daarvan heeft slechts een eigenaar als ‘bijwerking’ doorgegeven, dat haar fret een tijdje ander gedrag vertoonde. U kunt zich voorstellen dat men heel gelukkig is met deze uitslag. Het onderzoek wordt dan ook zeker vervolgd. 

Na Nico was het de beurt aan de Amerikaanse Dierenarts Susan Brown. Zij wijdde haar eerste presentatie aan de voeding voor de fret. Voeding is een heel complex onderwerp. Dertig jaar ervaring als dierenarts, waarin honderden fretten in haar praktijk verschenen en gegevens uit wetenschappelijk onderzoek van zowel wetenschappers als zeer gedreven collega's, hebben Susan een goed beeld gegeven van wat wij onze fret zouden moeten voorschotelen. Hierbij kwam Susan met de ‘wilde fret’ de bunzing. Zij eten prooidieren, zoals ratten, muizen en konijnen. Het zal voor de meeste van ons best even wennen zijn, maar de ervaring is, dat de fretten het heerlijk vinden. Brokvoeding wordt niet gelijk in de ban gedaan, maar we moeten er wel op letten dat de juiste voedingswaarden in de brokjes zitten. Dit is helaas niet altijd het geval. Verder kan brokvoeding behoorlijke gebitsproblemen veroorzaken, blaasstenen en maagdarmproblemen. Brokvoeding is ook wel saai voor fretten. Zorg voor meer afwisseling in de voeding als je brok voert!

Susan legde ook uit dat de meeste traktaties slecht zijn voor onze fretten. Ze bevatten in de eerste plaats een hoog suikergehalte en we weten allemaal dat dit slecht is. Rozijnen zijn echt uit den bozen; deze bevatten ongeveer 100% suiker. Probeer ook eens insecten als traktatie. Insecten die aan reptielen gevoerd worden, zoals meelwormen en krekels, zijn in de meeste gevallen veilig voer. Experimenteer met deze prooidieren en je zult zien, dat het menu van zelfs de meest kieskeurige fret aangepast/verandert kan worden. 

Na de lezing van Susan was de lunchpauze. Bezoekers konden genieten van de lunch en/of rondlopen bij de kraampjes en te snuffelen naar leuke en nuttige zaken voor de fretten. Er was keuze genoeg en vanaf deze plaats ook een groot compliment naar de standhouders. Zonder jullie was het symposium niet zo\'n doorslaggevend succes geworden!

Na de pauze kon frettendierenarts Hanneke Moorman eindelijk de resultaten van het ADV-onderzoek bekend maken. In april 2005 werd voor het eerst bij een Nederlandse fret deze besmettelijke ziekte aangetoond. Zij is vanaf de eerste dag met het onderzoek bezig geweest. Laboratoriumonderzoeken, overleg plegen met collega dierenartsen, weefselonderzoek of laten onderzoeken tot in Amerika toe, testuitslagen van frettenopvangen en stichtingen bestuderen en de resultaten ook weer openbaar maken via artikelen in frettenbladen en het Tijdschrift van Diergeneeskunde. Niets was haar te veel. Dat de ziekte Nederland is binnengekomen met fretten afkomstig uit Nieuw-Zeeland kan eigenlijk wel vastgesteld worden. De ziekte is door een tijdige herkenning en adequaat optreden niet als een lopend vuurtje door Nederland gegaan. Dankzij de goede samenwerking tussen frettenverenigingen, -stichtingen en –opvangen, de financiële steun van Stichting De Fret en de inzet van het laboratorium is er in korte tijd een redelijk beeld van de situatie in Nederland tevoorschijn gekomen.

De ziekte in Nederland wordt voornamelijk overgedragen door intensief contact of via besmette hokken. We moeten alert blijven en Nieuw-Zeelandse fretten (en ander buitenlandse dieren) blijven testen en fretten van dubieuze herkomst (en hieronder vallen handelaren) moeten ook steeds worden getest. Frettenopvangen zouden twee keer per jaar moeten blijven testen. Hanneke heeft bekend gemaakt dat frettendagen, mits onder goede hygiënische omstandigheden uitgevoerd, wel doorgang kunnen vinden. Er zal echter altijd een risico blijven bestaan; zij wil grote groepen fretten zoals in een speeltuin daarom afraden. Wij moeten er met zijn allen voor zorgen, dat we deze ziekte ook in de toekomst de baas kunnen blijven.

Bob Church kreeg na Hanneke de kans om voor de tweede keer te spreken. Ditmaal over frettengedrag. Alle fretteneigenaren weten wel hoe hun fret(ten) zich gedragen, maar Bob wist te vertellen, waarom ze zo doen. Als ze spelen, maar ook als ze niet spelen. Als er gevochten wordt of gebeten. Waarom ze in hoekjes poepen of in deuropeningen. Als ze stress hebben en waarom ze stress hebben. Hij vertelt alles zo simpel en duidelijk. Het is een genot om naar die man te luisteren.

Natuurlijk sloot hij weer af door met het publiek te spelen. Gooide speeltjes, die thuis bij de fretten kunnen dienen als speelgoed, de zaal in. Dit hoeven echt geen kostbare speelgoedartikelen te zijn. Verzin zelf iets met een papieren zak, een pluche poppetje of een balletje. Blijf wel altijd alert. Fretten kunnen door hun nieuwsgierigheid de vreemdste dingen uithalen. Controleer het speelgoed altijd eerst goed. Zitten er geen dingetjes aan, die door de fret per ongeluk ingeslikt kunnen worden? Dit kan levensgevaarlijke situaties tot gevolg hebben. Laat je fretten niet alleen als ze vrij buiten de kooi rondlopen. Ze blijven altijd nieuwsgierig en kunnen zichzelf hierdoor in de grootste problemen brengen. De mooiste zin van Bob vond ik dan ook: "Het beste speeltje voor de fret, is dat wat door een mensenhand wordt vastgehouden."

Susan Brown verzorgde de laatste lezing van het symposium. Zij leerde ons hoe we beter kunnen zorgen voor de oudere fret. Vanaf 3 jaar valt de fret al in de categorie ‘oudere fret’. In de eerste plaats moeten we op het gedrag letten. Als je iedere dag intensief met je fret bezig bent, herken je al snel veranderingen. Wil hij het speeluurtje overslaan en liever slapen? Hoe ziet zijn ontlasting er uit? Waarom is niet al het voer opgegeten? Als een fret pijn heeft of zich niet lekker voelt, zal hij dit niet snel laten merken. Dat is dus best wel lastig. Ga daarom en keer extra naar de dierenarts voor bijvoorbeeld een grondig lichamelijk onderzoek, gebitscontrole, een röntgenonderzoek en natuurlijk de jaarlijkse vaccinaties. Het klinkt allemaal zo vanzelfsprekend, maar je kunt hiermee een ziekte van je fret al in een vroeg stadium ontdekken.

Natuurlijk zijn fretten niet onsterfelijk, maar probeer hun leven wel zo aangenaam mogelijk te maken. Omdat een fret niet gemakkelijk laat zien dat hij niet lekker is, zal dit soms pas te laat opvallen. Wanneer jij als eigenaar het merkt, is de fret soms dus al behoorlijk ziek. Een extra (observatie)speeluurtje is dus geen overbodige luxe. En het helpt jou je fret beter te leren kennen.

Na de boeiende lezing van Susan was er ruime voor vragen vanuit het publiek. De sprekers gaven geduldig antwoord op de gestelde vragen. Nico Schoemaker en Bob Church waren wel een beetje afgeleid door de knuffelfret “Jack” die eigenlijk alleen als decoratie op het symposium aanwezig was...

Tijdens het symposium was er ook weer een open veiling. Bezoekers konden een bod doen op de unieke frettenitems die ingebracht waren door frettenliefhebbers en de sprekers. En met succes. De veiling bracht € 1462,50 euro op! Dit geld komt ten goede aan (nog meer) wetenschappelijk onderzoek naar de gezondheid van uw fret. Bedankt!

Download lezingen

Hieronder zijn de lezingen en aankondiging van het Tweede Frettensymposium te downloaden. Om de lezingen te kunnen downloaden, moet je ingelogd zijn. Iedereen kan zich snel en kosteloos registreren.